လက္ပံေတာင္းေတာင္အေရးကို အစိုးရက အင္အားသုံးၿပီး
ၿဖိဳခြင္းလိုက္တ့ဲအခါမွာ ရဟန္းေတာ္တခ်ိဳ႕ မီးေလာင္ဒဏ္ရာေတြ
ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရခ့ဲၾကတယ္။ ဒါကို မေက်နပ္တ့ဲအတြက္ ရန္ကုန္ မႏၲေလးနဲ႔
ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ေတြမွာ ရဟန္းေတာ္မ်ား ဆႏၵျပၾကတယ္ ဆိုတ့ဲ သတင္းေတြ ဖတ္ၿပီး
ဒီဆႏၵျပမႈေတြဟာ ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ ျပန္႔ႏွံ႔သြားေလမလဲ၊
တစ္ႏိုင္ငံလုံးအတိုင္းအတာအထိသာ ျပန္႔ႏံွ႔လို႔သြားခ့ဲမယ္ဆိုရင္ အက်ိဳးဆက္က
ဘာျဖစ္ေလမလဲ။ Forward လား၊ Backward လား။
ဒါေတြကို ေတြးၿပီး အမိျမန္မာျပည္အတြက္ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ
ဒကာေတာ္ ကိုJames Mint တင္ထားတ့ဲ “ရဟန္းေတာ္ေတြလဲ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခြင့္၊
ဆႏၵျပခြင္ ႐ွိပါတယ္….ဒါေပမ့ဲ” ဆိုတာေလး ဖတ္လိုက္ရေတာ့
ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးအေနနဲ႔ ၀င္ေဆြးေႏြးခ်င္လာပါတယ္။
ရဟန္းေတာ္ေတြ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တာတို႔ ဆႏၵျပတာတို႔နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အမ်ားစု
ေပးေနၾကတ့ဲ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုက- “ဒကာ ဒကာမေတြ ဒုကၡေရာက္ေနၾကရတာကို
မၾကည့္ရက္လို႔” ဆိုတာပါဘဲ။ ဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္နဲ႔
ကိုက္ညီမႈ ႐ွိပါရဲ႕လား။ ျမတ္ဗုဒၶတရားေတာ္ရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္က ဘာပါလဲ။ ကိုယ္
လိုက္နာႏိုင္တာ မလိုက္နာႏိုင္တာကို ေဘးဖယ္ထားၿပီး ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕
တရားေတာ္အတိုင္း ဓမၼာဓိ႒ာန္က်က် ႐ႈျမင္ဖို႔ေတာ့ လိုမယ္ ထင္ပါတယ္။
ျမတ္ဗုဒၶက သံယုတ္ပါဠိေတာ္၊ ဒါ႐ုကၡေႏၶာပမသုတၱန္မွာ ဦးတည္ခ်က္ကို
အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစတ့ဲ ပန္းတိုင္ေပ်ာက္သြားေစႏိုင္တ့ဲ အေၾကာင္းတရားေတြကို
ဂဂၤါျမစ္ထဲ ေျမာေနတ့ဲ သစ္တုံႀကီးနဲ႔ ဥပမာေပးၿပီး ေဟာၾကားခ့ဲဖူးပါတယ္။
အဲဒီသစ္တုံးႀကီးကို လူတစ္ေယာက္ေယာက္က ဆယ္ယူလိုက္မယ္ဆိုရင္ သမုျဒာထဲ
မေရာက္ႏိုင္ေတာ့သလို ရဟန္းတစ္ပါးဟာ လူေတြနဲ႔ ေရာၿပီး ေအးအတူ ပူအမွ်
၀င္ခံစား၊ လူေရးလူရာ ကိစၥ၀ိစၥေတြမွာ ၀င္ပါေနမယ္ဆိုရင္ (လူအျမင္နဲ႔ ၾကည့္ရင္
ေကာင္းသေလာက္) ရဟန္းတစ္ပါးအတြက္ တရားထူး မရႏိုင္ဘူးတ့ဲ။ ဒါဟာ
(မႏုႆဂၢါဟ)လူဆယ္တာခံလိုက္ရတာပဲ လို႔ ေဟာပါတယ္။
မူရင္းဘုရားစကားေတာ္ရဲ႕ ဆ႒မူ ျမန္မာျပန္နဲ႔ London P.T.S ရဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္က ဒီလိုပါ။
“ရဟန္း “လူတို႔ ဆယ္ယူမႈ” ဟူသည္ အဘယ္နည္း၊ ရဟန္း ဤသာသနာေတာ္၌
ရဟန္းသည္ လူတို႔ႏွင့္ ေရာေႏွာသည္ ျဖစ္၍ ေန၏၊ အတူတကြ ႏွစ္သက္မႈ ရွိ၏၊ အတူတကြ
စိုးရိမ္မႈ ရွိ၏၊ လူတို႔ ခ်မ္းသာသည္ ႐ွိေသာ္ ခ်မ္းသာ၏၊ လူတို႔ ဆင္းရဲသည္
႐ွိေသာ္ ဆင္းရဲ၏၊ ျပဳဖြယ္ကိစၥတို႔ ေပၚေပါက္လာကုန္သည္ ႐ွိေသာ္ မိမိသည္ပင္
ထိုကိစၥတို႔၌ အားထုတ္ျခင္းသို႔ ေရာက္၏၊ ရဟန္း ဤသို႔ ျဖစ္မႈကို “လူတို႔
ဆယ္ယူမႈ” ဟု ဆုိအပ္၏။”
“And what, bikkhu, is getting caught by human beings? Here,
someone lives in association with laypeople; he rejoices with them and
sorrows with them, he is happy when they are happy and sad when they are
sad, and he involves himself in their affairs and duties. This is
called getting caught by human beings.
ဒါကို ၾကည့္ရင္ “ ဒကာ ဒကာမေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတာကို မၾကည့္ရက္လို႔” ဆိုတ့ဲ
အေၾကာင္းျပခ်က္က ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အာေဘာ္ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ သိႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ “အင္တာနက္ၾကည့္ေန၊ Facebook သုံးေနတ့ဲ အ႐ွင္ဘုရားေကာ
ျမတ္ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔ ကိုက္ညီပါရဲ႕လား” လို႔ ေမးမယ္ဆိုရင္ ေမးႏိုင္ပါတယ္။
“မကိုက္ညီပါဘူး” လို႔ပဲ ႐ိုး႐ိုးသားသား ေျဖပါ့မယ္။ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ
သိကၡာသုံးပါးလုံးကို က်င့္သုံးႏိုင္မွသာ ျမတ္ဗုဒၶ ဦးတည္သြားေစခ်င္တ့ဲ
ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေရာက္မွာပါ။ ခုလိုမ်ိဳး Imformation ေတြအတြက္
အခ်ိန္တစ္ခု ေပးေနတာဟာ တကယ္ေတာ့ သမာဓိပ်က္ရာ ပ်က္ေၾကာင္းအလုပ္ေတြကို
လုပ္ေနတာေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ငါတို႔ႏိုင္ငံ ငါတို႔လူမ်ိဳး ဆိုတ့ဲ ဥပါဒါန္
ကို ခြာလို႔ မရႏိုင္ေသးလို႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္သမွ်
သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ေလ့လာသုံးသပ္ေနတာဟာ အထက္က တရားေတာ္အတိုင္း ေျပာရရင္
“getting caught by internet and facebook” ျဖစ္ေနတာပါ။
ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕တရားေတာ္အတိုင္း အတိအက် ေျပာရရင္ ရဟန္းဘ၀ရဲ႕
အႏၲိမရည္မွန္းခ်က္ဆိုတာ သီလ သမာဓိ ပညာ သိကၡာသုံးပါးကို အျပည့္အ၀
က်င့္သုံးၿပီး ဒုကၡမွ လြတ္ေျမာက္ေစဖို႔ပါဘဲ။ တရားေတာ္အရ အဲဒီလို
ရွိေပမယ့္လဲ ရဟန္းသံဃာတိုင္း သိကၡာသုံးပါးကို အျပည့္အ၀ က်င့္သုံးႏိုင္တ့ဲ
အေနအထား ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ရဟန္းသံဃာဘ၀ ေရာက္လာသူတိုင္းဟာ
ဗုဒၶလက္ထက္ေတာ္တုန္းက တခ်ိဳ႕ေသာ အရွင္ျမတ္ေတြလို ဗုဒၶတရားနာၿပီး
ေလာကႀကီးကို ၿငီးေငြ႕တ့ဲအတြက္ ေလာကခ်မ္းသာအားလုံးကို စြန္႔ၿပီး ရဟန္းဘ၀ကို
ရယူသူေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ဒါကို နားလည္ေပးဖို႔ လိုမယ္ ထင္ပါတယ္။ ရဟန္းတိုင္း
အစြမ္းကုန္ မလြဲမေသြ က်င့္သုံးရမွာကေတာ့ သီလသိကၡာလို႔ ေခၚတ့ဲ
၀ိနည္းစည္းကမ္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သမာဓိ ပညာ သိကၡာႏွစ္ရပ္ကို အျပည့္အ၀
မက်င့္ႏိုင္ေသးသည့္တိုင္ေအာင္ သီလသိကၡာျဖစ္တ့ဲ ၀ိနည္းတရားေတာ္ကို အေတာ္အတန္
လိုက္နာက်င့္သုံးေနတယ္ ဆိုရင္ကိုပဲ ေတာ္ေတာ္ ၾကည္ညိဳဖို႔ ေကာင္းေနပါၿပီ။
ရဟန္းေတာ္ေတြ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တာတို႔ ဆႏၵျပတာတို႔နဲ႔ ပတ္သက္လာရင္
အဲဒီရဟန္းေတြရဲ႕ ကာယကံ ၀စီကံ အျပဳအမူေတြဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ ယဥ္ေက်းမႈ ရွိသလဲ။
၀ိနည္းစည္းကမ္း ေဘာင္ထဲမွာလား၊ စည္းေက်ာ္ ေဘာင္ေက်ာ္ ျဖစ္ေနၾကၿပီလား ဆိုတ့ဲ
၀ိနည္းေပတန္နဲ႔ တိုင္တာရပါမယ္။ ဒီလို တိုင္းတာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္
ဒကာ ဒကာမမ်ားအေနနဲ႔ ရဟန္း၀ိနည္းကို တီးမိေခါက္မိ ရွိထားရပါလိမ့္မယ္။
ျမန္မာလို ေရးထားတ့ဲ စာအုပ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာ- ဆရာေတာ္ႀကီး အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ
ရဲ႕ ဘုရားဥပေဒေတာ္ႀကီး လို စာအုပ္မ်ိဳး။
လမ္းေပၚမွာ သကၤန္း ဘိုသီ ဘတ္သီ ၀တ္၊ လက္သီးလက္ခေမာင္းတန္းၿပီး၊ Slogan
ေတြ ေၾကြးေက်ာ္ေနတ့ဲ ရဟန္းမ်ိဳးကို က့ဲရဲ႕ ႐ႈတ္ခ်ထိုက္ပါတယ္။ ဒီလို မဟုတ္ဘဲ
ရဟန္းပီသတ့ဲ အသြင္အျပင္မ်ိဳးနဲ႔ ဆိုရင္ေတာ့
ကိုယ္လက္မခံႏိုင္သည့္တိုင္ေအာင္ နားလည္မႈ ေပးသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဘုန္းဘုန္းတို႔ ျမန္မာလူမႈအေဆာက္အအုံႀကီးမွာ ျမတ္ဗုဒၶက
“မေကာင္းျမစ္တာ၊ ေကာင္းရာညႊန္လစ္၊ အသစ္ေဟာၾကဴး၊ နာဖူးထပ္မံ၊ နတ္ထံတင္ရာ၊
ေမတၱာလည္းျပဳ၊ ရဟန္းမႈ” ဆိုတ့ဲ သံဃာဘက္ကစည္း၊ “ေမတၱာစိတ္သက္၊
ေဆာင္ရြက္ခ်စ္ၾကင္၊ ခင္မင္ႏႈတ္ခ်ဳိ၊ လိုလွ်င္ဖိတ္ထား၊ တတ္အားလႉေစ” ဆိုတ့ဲ
ဒကာဘက္က စည္းေတြနဲ႔ ဘယ္လုိပဲ ျခားထားျခားထား၊ အဲဒီ စည္းေတြကို ေက်ာ္ၿပီး
သံဃာနဲ႔ ဒါယကာဆက္ဆံေရးကို သံေယာဇဥ္ႀကိဳးေတြနဲ႔ ခ်ည္ေႏွာင္ထားၾကတယ္
ဆိုတာကိုလည္း မေမ့သင့္ပါဘူး။
ဘုန္းဘုန္းအပါအ၀င္ ျမန္မာရဟန္းသံဃာအမ်ားစုကို ၾကည့္ရင္ ရဟန္းသံဃာဘ၀သာ
ေရာက္ေနတာ၊ ငါတို႔ ႏိုင္ငံ ငါတို႔ လူမ်ိဳးဆိုတ့ဲ (တရားေတာ္အတိုင္းဆိုရင္)
အစြဲေတြက အတုံးလိုက္ အတစ္လိုက္ကို ရွိေနတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
ကိုယ့္ႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အမႈမ့ဲ အမွတ္မ့ဲ ေနလိုက္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္
ခက္ပါတယ္။ ကာယကံမေျမာက္သည့္တိုင္ မေနာကံကေတာ့
ေျမာက္ေျမာက္သြားတတ္တာခ်ည္းပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ထဲကို ကာယကံေျမာက္
၀င္ပါလာတာကို သိပ္ၿပီး မေ၀ဖန္ခ်င္ဘူး။ ေ၀ဖန္ခ်င္တာက အဲဒီရဟန္းသံဃာေတြမွာ
ကိုယ္က်င့္သီလ Frame က ဘယ္ေလာက္ ခိုင္မာၿပီလဲ။ ပိဋကတ္စာေပေတြကိုေရာ
ဘယ္ေလာက္ ေလ့လာသင္ၾကားထားၿပီလဲ၊ တျခား ဘာသႏၲရနဲ႔ ေဒသႏၲရ အသိပညာေတြေကာ
ဘယ္ေလာက္ ဆည္းပူးမိၿပီလဲ။ အေတြးအေခၚ အေျမာ္အျမင္ကေရာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္
ရွိေနၿပီလဲ ဆိုတာေတြနဲ႔ပဲ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြရွိေနၿပီဆိုရင္
ေသခ်ာေပါက္ ေျပာႏိုင္တာက အဲဒီ ရဟန္းဟာ ႐ုပ္ေသး႐ုပ္ ႏိုင္ငံေရး ဘုန္းႀကီး
လုံး၀ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာပါဘဲ။
credit to
Maha Thumana
